Bezpieczeństwo na budowie: zasady BHP

Place budów to częste miejsce wypadków przy pracy. Nic więc dziwnego, że bezpieczeństwo w tym miejscu powinno należeć do szczególnych priorytetów kadry kierowniczej oraz samych pracowników. Jakie więc zasady bezpieczeństwa na budowie obecnie obowiązują w polskim prawie?

Ze wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego w I kwartale 2020 roku doszło do 733 wypadków na budowach, w tym 7 ze skutkiem śmiertelnym. To pokazuje ogrom skali, pomimo że sama liczba może wydawać się niewielka.

Kto jest odpowiedzialny za BHP na budowie?

Za właściwa i bezpieczną organizację prac budowlanych, zgodnie z wytycznymi inwestora, odpowiada kierownik budowy. Jeżeli prace mają trwać powyżej 30 dni i związane będą z wysokim ryzykiem wypadkowości, do zadań kierownika budowy należeć będzie przygotowanie szczegółowego planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Ponadto w jego zakresie należą również takie obowiązki jak koordynacja wszystkich robót budowlanych oraz działań mających związek z przepisami BHP.

Organizacja placu budowy a przepisy BHP

Jeszcze przed podjęciem podstawowych prac budowlanych, należy zadbać o odpowiednie przygotowanie placu budowy. Na początku obszar działań powinno się ogrodzić na wysokość co najmniej 1,5 m. Następnie ważne jest wyznaczenie stref niebezpiecznych, w których ryzyko doznania urazu jest największe np. miejsc spadania przedmiotów. Kolejna sprawa to drogi. Te przeznaczone dla pojazdów powinny być odpowiednio utwardzone, a ciągi pieszych nie powinny mieć spadków większych niż 10%. Odpowiednio ścieżki przeznaczone dla taczek nie mogą mieć spadku wynoszącego ponad 5%.

Bezpieczeństwo robót ziemnych

Wszelkie prace ziemne muszą być przeprowadzane zgodnie z projektem, który określa umiejscowienie wszelkich instalacji podziemnych. Będzie to chociażby sieć elektroenergetyczna, ciepłownicza czy gazowa. Najważniejszą są jednak restrykcje dotyczące wykopów. Zasady bezpieczeństwa zmieniają się w zależności od głębokości wykopu:

• Wykopy o głębokości do 1 m – brak potrzeby budowania umocnień oraz rozparcia czy podparcia, jeśli teren wokół wykopu (w odległości równej wysokości wykopu) nie jest obciążony.
• Wykopy o głębokości od 1 do 2 metrów – brak konieczności stosowania umocnień pod warunkiem, że pozwala na to dokumentacja geologiczno-inżynierska lub wyniki przeprowadzonych badań gruntu. Konieczność przygotowania bezpiecznych zejść do wykopu w odległościach nie mniejszych niż 20 metrów.
• Wykopy o głębokości od 2 do 4 metrów – konieczność stosowania umocnień w postaci obudowy ścian wykopu elementami drewnianymi lub stalowymi
  Bez względu na głębokość wykopu, nie wolno wchodzić lub wychodzić z niego wykorzystując zastosowane rozpory.

BHP przy pracy z maszynami i urządzeniami technicznymi

Wszystkie urządzenia i maszyny wykorzystywane na placu budowy, powinny spełniać wymagania zasadnicze, czyli posiadać znak zgodności CE. Ważne jest również, aby użytkowany sprzęt na budowie miał jasno oznaczone elementy sterownicze oraz funkcję szybkiego i bezpiecznego zatrzymania w razie nagłego wypadku. Także ruchome części maszyn powinny być stosownie osłonięte, tak aby zminimalizować ryzyko przypadkowego kontaktu z nimi.