Czy w małej firmie trzeba stosować wszystkie zasady BHP?
Jednoosobowa działalność
Jedynie prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, w której nie zatrudnia się pracowników na podstawie powołania, wyboru, mianowania, umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, nie ma pewnych obowiązków. Przedsiębiorca na przykład nie musi wówczas przechodzić szkolenia BHP. Dodatkowo jest zwolniony z przygotowania oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną działalnością. Zwolnienie to obowiązuje również, gdy samozatrudnionemu pomaga w działalności małżonek. On Także nie podlega obowiązkowym szkoleniom w zakresie BHP. Jednak często osoba samozatrudniona pracuje dla różnych zleceniodawców, którzy mogą od niej zażądać przeszkolenia BHP. Wówczas osoby samozatrudnione, wykonujące prace na stanowiskach robotniczych, muszą przejść szkolenie w trybie stacjonarnym. W przypadku osób wykonujących inne prace, możliwy jest tryb odbycia szkolenia okresowego metodą samokształcenia kierowanego.
Pracodawca w małej firmie
Pracodawca w małej firmie, nawet zatrudniającej tylko jednego pracownika na podstawie powołania, wyboru, mianowania, umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, musi podjąć się realizacji obowiązków wynikających z przepisów BHP. Podstawowe kroki, jakie powinien podjąć, to:
- konsultacje z pracownikami w celu wzięcia pod uwagę ich spostrzeżeń i potrzeb dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy,
- wysłanie pracowników na badania lekarskie wstępne, okresowe i kontrolne,
- przygotowanie analizy ryzyka zawodowego,
- poinformowanie pracowników o efektach dokonanej analizy ryzyka zawodowego,
- poinformowanie pracowników o podjętych krokach w celu zminimalizowania go,
- przeprowadzenie szkolenia BHP pracowników przed dopuszczeniem ich do pracy,
- zapoznanie pracowników z zasadami stosowania środków ochrony zapobiegająch zagrożeniom.
Pracodawca może zlecić te działania pracownikom, którzy posiadają odpowiednie kompetencje do przeprowadzenia takiej oceny w zakładzie pracy lub może to zlecić specjalistom z dziedziny BHP. Samodzielnie oceny ryzyka zawodowego może robić tylko pracodawca, który jest odpowiednio przeszkolony w zakresie BHP, zatrudnia do 10 osób, a w przypadku prowadzenia działalności w grupie, dla której ustalono maksymalnie trzecią kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym, gdy zatrudnia do 20 pracowników.
Ochrona przeciwpożarowa
Każda osoba fizyczna lub prawna, organizacja lub instytucja zobowiązana jest do zabezpieczenia przed zagrożeniem pożarowym lokal, obiekt lub budynek, z którego korzysta. Pracodawca powinien więc wyposażyć biuro, budynek lub obiekt w dostosowane do niego gaśnice lub urządzenia przeciwpożarowe, zapewnić drogę ewakuacyjną i dbać o jej drożność, ustalić sposób postępowania w przypadku pożaru oraz zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi. Dodatkowo powinien wyznaczyć osobę do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
Szkolenie BHP
Obowiązuje pracowników przed dopuszczeniem ich do pracy. Pracodawca ponosi koszty takiego szkolenia, które dodatkowo powinno odbywać się w godzinach pracy pracownika. Jeśli szkolenie odbędzie się poza godzinami pracy, trzeba będzie zaliczyć ten czas do nadgodzin. Obowiązują dwa rodzaje szkoleń:
- szkolenie wstępne, które jest dodatkowo rozszerzone o instruktaż stanowiskowy przeprowadzany przez pracodawcę lub przełożonego,
- szkolenie okresowe, w formie instruktażu nie rzadziej niż raz na trzy lata, ale na stanowiskach, na których wykonuje się prace szczególnie niebezpieczne, konieczne jest przeprowadzanie go raz w roku. Szkolenia odbywają się w określonym zakresie tematycznym, w podziale na typy stanowisk w danym przedsiębiorstwie.
Wyznaczenie koordynatora
W przypadku, gdy kilka osób wykonuje prace w jednym miejscu, a są one zatrudnione u kilku pracodawców, pracodawcy Ci są zobowiązani do wyznaczenia koordynatora. Do jego obowiązków należy nadzór nad przestrzeganiem przepisów BHP przez cały zespół. Pracodawcy muszą go wyznaczyć obowiązkowo zgodnie z Kodeksem pracy przed przystąpieniem do prac. Aby zabezpieczyć bezpieczne i higieniczne warunki pracy, pracodawcy ci są zobowiązani do:
- współpracy między sobą,
- ustalenia zasad współdziałania z uwzględnieniem wszelkich zagrożeń dla życia lub zdrowia podczas wykonywanych prac,
- wzajemnego informowania siebie i pracowników o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym, występującym podczas wykonywanych przez nich prac.
Pierwsza pomoc
Do obowiązków pracodawcy należy również zorganizowanie pierwszej pomocy. Aby to zrobić, należy przede wszystkim:
- zapewnić środki, jakie są niezbędne do udzielenia pierwszej pomocy (apteczka),
- wyznaczyć pracownika odpowiedzialnego za udzielenie pierwszej pomocy,
- ustalić procedurę postępowania, gdy wystąpi wypadek przy pracy i poinstruować o niej pracowników.
Podsumowując, nawet pracodawca zatrudniający tylko jedną osobę na podstawie powołania, wyboru, mianowania, umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej jest zobowiązany do wielu czynności związanych z zachowaniem bezpieczeństwa i higieny pracy. Warto spełnić te obowiązki, gdyż jeśli tego nie zrobimy i dojdzie do wypadku, wówczas odpowiedzialność pracodawcy jest niewątpliwie większa dla sądu, a konsekwencje mogą być bardzo dotkliwe. Włącznie z koniecznością wypłacenia odszkodowania poszkodowanemu pracownikowi oraz płacenia dożywotnio renty z własnej kieszeni.
FOTO: Budynek zdjęcie utworzone przez gpointstudio – pl.freepik.com