Odpowiednie nawodnienie pracownika
Odpowiednie nawodnienie pracownika to podstawa i higieny pracy, i bezpieczeństwa.
Aby zaplanować prawidłową podaż płynów, należy uwzględnić wiele aspektów. Między innymi, temperaturę powietrza, wilgotność powietrza, ubranie pracownika, wiek pracownika, wysiłek fizyczny potrzebny do wykonania pracy.
Odwodnienie i jego skutki
Wykonując pracę w wysokich temperaturach pracownik narażony jest na szybsze odwodnienie organizmu. Ale nawet pracując w normalnej temperaturze, między 18 a 28 stopni Celsjusza, pracownik również może doprowadzić się do odwodnienia. Wystarczy, że „zapomni” o piciu napojów w ciągu dnia.
Objawy, które powinny nas zaniepokoić, to:
– ból lub zawroty głowy,
– ciemny kolor moczu,
– mała ilość moczu,
– suchość skóry,
– suchość w ustach.
Skutki odwodnienia mają wpływ nie tylko na wydajność w pracy, ale również na zdrowie pracownika i bezpieczeństwo wykonywanych prac.
Już 1% odwodnienia (utraty masy ciała) powoduje upośledzenie zdolności manualnych oraz zdolność do termoregulacji organizmu.
Przy 2% zmniejsza się zdolność do wykonywania wysiłku fizycznego o 6-7% i upośledzają się funkcje poznawcze.
3-4% odwodnienia skutkuje dodatkowo zmniejszeniem zdolności wysiłkowej o 30-40% w środowisku normalnym, a w środowisku gorącym aż o ok. 50 %.
Uwagę należy zwrócić szczególnie na pracowników powyżej 50 – go roku życia, u których zmniejsza się tolerancja na wysoką temperaturę i odwodnienie może mieć o wiele większe konsekwencje.
Co oznacza obniżenie funkcji poznawczej?
To szereg objawów, jakie pojawiają się przy niewielkim wydawałoby się odwodnieniu >2%. Należą do nich:
– wydłużenie czasu reakcji na bodziec,
– wzrost poziomu zmęczenia,
– pogorszenie pamięci krótkotrwałej,
– spadek zdolności koncentracji uwagi,
– obniżenie koordynacji ruchowej,
– obniżenie koordynacji wzrokowo-ruchowej.
Objawy te wpływają negatywnie nie tylko na wydajność i jakość pracy, ale również na bezpieczeństwo pracownika i otoczenia. Długotrwałe odwodnienie lub odwodnienie ponad 2% może skutkować również stałym pogorszeniem stanu zdrowia!
Czym jest wodne zatrucie?
To rzadko poruszany temat, ale uwaga! Wodą można się zatruć i to nawet czystą wodą. Nadmierne nawodnienie organizmu jest również bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka.
Główne objawy przewodnienia, które może prowadzić również do hiponatremii (stanu obniżenia poziomu sodu w surowicy krwi poniżej 135 mmol/L), to:
– bóle głowy,
– nudności,
– zawroty głowy,
– osłabienie,
– obrzęki dłoni i stóp,
– obrzęk płuc i mózgu.
W przypadku zauważenia takich objawów koniecznie należy skonsultować się z lekarzem i przeanalizować ilość przyjętych w ostatniej dobie płynów.
Prawidłowa podaż wody
Aby nie doszło do wodnego zatrucia lub odwodnienia pracownika, powinien on uzupełniać wodę kontrolując ilość wypijanych płynów. Dobrze jest, gdy pije on ze szklanki lub butelki o określonej pojemności i notuje ilość wypijanych porcji napojów.
Warto uzupełniać płyny wodą zimną w wysokich temperaturach, schłodzoną do temperatury pokojowej. W trakcie upałów lepszy wpływ na organizm człowieka ma woda wysokozmineralizowana. Związane jest to z większym zapotrzebowaniem na nią i wypłukiwaniem z organizmu składników odżywczych.
W przypadku osób zdrowych w normalnej temperaturze otoczenia, jeśli wykonują lekką pracę, zapotrzebowanie na wodę pochodzącą z napojów oraz produktów spożywczych wynosi dla mężczyzn 2500 ml, a dla kobiet 2000 ml.
Jednak zupełnie inaczej wygląda sytuacja, gdy pracownik pracuje w wysokiej lub niskiej temperaturze i wykonuje ciężką pracę fizyczną.
Dane powyższe należy traktować jako orientacyjne, gdyż wiele zależy od trybu życia pracownika, jego wagi, stosowanej diety lub spożywania alkoholu.
Czy kawa odwadnia?
Mamy dobrą wiadomość dla miłośników kawy – możemy ją pić, choć z pewnym ograniczeniem. Dziennie można bezpieczne wypić około 4 mg kofeiny na kilogram ciała, co odpowiada średnio czterem kubkom kawy o pojemności 250 ml.
Warto zwrócić uwagę na to, że w herbacie, coca-coli i napojach energetycznych również występuje kofeina. Poniżej przedstawiamy zawartość kofeiny w poszczególnych napojach:
Kawa rozpuszczalna: 60 mg/250 ml.
Kawa parzona po turecku: 80 mg/250 ml.
Mała czarna/espresso: 107mg/80-100 ml.
Herbata: 27 mg/250 ml.
Coca-cola: 49 mg/ 375 ml (puszka).
Napój energetyczny: 80 mg/250 ml.
Zapraszamy do naszych podcastów „Praktycznie BHP”. Może tam znajdziecie coś, co Was zainteresuje? Naszymi gośćmi są pracownicy służby BHP, inspektorzy pracy, strażacy i ratownicy medyczni.
FOTO: Obraz autorstwa Drazen Zigic na Freepik